بررسی روش‌های زمین‌آمار در برآورد برخی از خصوصیات کیفی ‏آب‌های زیرزمینی، مطالعه موردی: دشت ارسنجان

author

  • محمد شعبانی استادیار گروه آبخیزداری، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی
Abstract:

مدیریت بهینه منابع آبی و حفظ و ارتقای کیفیت آن‌ها نیازمند وجود اطلاعات در زمینه موقعیت، مقدار و پراکنش عوامل شیمیایی آب در یک منطقه جغرافیایی است. تهیه نقشه‌های به‌هنگام تغییرات پارامترهای کیفی آب‌های زیرزمینی یک منطقه، گام مهمی در مدیریت و بهره‌برداری صحیح از منابع آب زیرزمینی آن منطقه به‌شمار می‌رود. انتخاب و دقت روش‌های مناسب پهنه‌بندی و تهیه نقشه تغییرات خصوصیات کیفی آب‌های زیرزمینی، بستگی به شرایط منطقه و وجود آمار و اطلاعات کافی دارد که انتخاب صحیح آن‌ها گامی اساسی و مهم در مدیریت منابع آب‌های زیرزمینی محسوب می‌شود. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی دقت روش‌های زمین‌آمار در برآورد میزان EC (شوری)، NO3 (نیترات)، pH و TDS (غلظت املاح محلول) آب‌های زیرزمینی دشت ارسنجان واقع در شمال شرق استان فارس و پهنه‌بندی آن‌ها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی می باشد. بدین منظور، از روش‌های زمین‌آمار مانند روش‌های کریجینگ معمولی (OK)،  کریجینگ ساده (SK) و روش‌های معین، مانند عکس فاصله (IDW)، تابع شعاعی (RBF)، تخمین‌گر موضعی (LPI) و تخمین‌گر عام (GPI) استفاده گردید. نتایج بر اساس معیارهای ریشه دوم میانگین مربع خطا (RMSe) و میانگین خطای مطلق (MAE) پایین‌تر نشان داد که از بین روش‌های مختلف میان‌یابی، روش کریجینگ ساده (SK) برای پارامترهای EC (724.8 =RMSe و 513.41 =MAE) و TDS (463.5 = RMSe  و 328.58= MAE) و روش کریجینگ معمولی (OK) برای پارامترهای pH (0.197 = RMSe و 0.139= MAE) وNO3 (7.923 = RMSe و 6.29 = MAE)  برای مطالعه و تهیه نقشه تغییرات پارامترهای کیفی منطقه مناسب هستند. نتایج به‌دست آمده از این تحقیق موید برتری روش‌های زمین آماری کریجینگ نسبت به روش‌های معین است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی روش های زمین آمار در برآورد برخی از خصوصیات کیفی ‏آب های زیرزمینی، مطالعه موردی: دشت ارسنجان

مدیریت بهینه منابع آبی و حفظ و ارتقای کیفیت آن ها نیازمند وجود اطلاعات در زمینه موقعیت، مقدار و پراکنش عوامل شیمیایی آب در یک منطقه جغرافیایی است. تهیه نقشه های به هنگام تغییرات پارامترهای کیفی آب های زیرزمینی یک منطقه، گام مهمی در مدیریت و بهره برداری صحیح از منابع آب زیرزمینی آن منطقه به شمار می رود. انتخاب و دقت روش های مناسب پهنه بندی و تهیه نقشه تغییرات خصوصیات کیفی آب های زیرزمینی، بستگی ...

full text

مدلسازی توزیع مکانی برخی از خصوصیات شیمیایی آبهای زیرزمینی (مطالعه موردی در حوزه آبخیز گرمسار)

تغییر در کیفیت آبهای زیرزمینی که معمولاً بر اثر مدیریت غلط استحصال آب زیرزمینی رخ می‌دهد مقدمه‌ای بر تخریب سایر منابع چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیر‌مستقیم است. این تحقیق با هدف مدلسازی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از روشهای زمین‌آماری و معین انجام شد. عاملهای کاتیون، آنیون، یون سولفات و یون بی‌کربنات از کل خصوصیات آب زیرزمینی انتخاب شدند. به­طوری­که، در ابتدا نرمال­بودن داده‌ه...

full text

برآورد مکانی مولفه‌های کیفی آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش‌های زمین آمار (مطالعه موردی: دشت گلپایگان)

امروزه استفاده از روش‌های زمین آمار برای تخمین متغیرهای مکانی با استفاده از داده‌های همان متغیر(کریجینگ) یا با استفاده از متغیرهای کمک (کوکریجینگ) در علوم آب و خاک بسیار مورد توجه متخصصان قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آب‌‌های زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و نیز هزینه بر و وقت گیر بودن اندازه گیری پارامترهای SAR، Na، Ca، TH، TDS وEC، یافتن راهکاری برای تخمین آنها با استفاده...

full text

مدلسازی توزیع مکانی برخی از خصوصیات شیمیایی آبهای زیرزمینی (مطالعه موردی در حوزه آبخیز گرمسار)

تغییر در کیفیت آبهای زیرزمینی که معمولاً بر اثر مدیریت غلط استحصال آب زیرزمینی رخ می دهد مقدمه ای بر تخریب سایر منابع چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیر مستقیم است. این تحقیق با هدف مدلسازی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از روشهای زمین آماری و معین انجام شد. عاملهای کاتیون، آنیون، یون سولفات و یون بی کربنات از کل خصوصیات آب زیرزمینی انتخاب شدند. به­طوری­که، در ابتدا نرمال­بودن داده ه...

full text

ارزیابی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی آبهای زیرزمینی دشت رومشگان، لرستان، ایران

محدوده مورد مطالعه شامل دشت رومشگان است که در جنوب غربی شهرستان کوهدشت از توابع استان لرستان واقع شده است. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی تأثیر عوامل زمین­شناسی و فعالیت­های کشاورزی در کیفیت آبهای زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه می­باشد. به این منظور از چاههای آب منطقه نمونه برداری به عمل آمده است. مقادیر پارامترهای هدایت الکتریکی، pH و دمای آب در محل نمونه برداری اندازه گیری شده­اند. نتایج نشان ...

full text

بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی دشت خرم آباد

آب‌های زیرزمینی در طول مسیر حرکت خود، تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون محیط دربرگیرنده قرارگرفته، بر همین اساس مواد به شکل املاح، انگل، میکروب و یا ناخالصی­های مختلف وارد آب‌ شده که این سبب تغییرات کیفیت و آلودگی آب می‌شود. لذا بررسی و تحقیقات در این زمینه جهت شناخت عوامل مؤثر بر کیفیت آب به لحاظ تعیین مشخصات کیفی آب، برای مصارف مختلف ضروری است. در این تحقیق محدوده وسیعی از منابع آب‌های زیرزمینی شه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 2

pages  116- 122

publication date 2010-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023